دینامیک انطباق و گذار در سیستم های سایبری و سیاست خارجی

از پایان جنگ سرد، جدال شدیدی در حوزة دانشگاهی و جهان سیاست، بر سر مفهوم های سنتی و نظریه های روابط بین الملل و سیاست خارجی رخ داده است. در این زمینه می توان سه مرحلة مشخص از ظهور و ورود پیچیدگی را به درون حوزة روابط بین الملل تشخیص داد: مرحلة نخست، پیچیدگی و سیاست بین الملل در تبیین تغییر است؛ مرحلة دوم، دربارة سیاست خارجی و پیچیدگی و مرحلة سوم، مربوط به کاربرد پیچیدگی در فرایندهای سیاستگذاری است. پیچیده شدن سیستم بین الملل، ضمن ناکارآمد سازی مفهوم های سنتی، سیاست خارجی را با مفهوم های نوی روبه رو کرده است و در این میان، منطق سیستمی سیاست خارجی سبب ضرورت یافتن توجه به مفهوم های سیستم های سایبری شده است. با توجه به ناکارآمدی پژوهش های موجود در این حوزه، پژوهش پیش رو این پرسش اساسی را مطرح می کند که «سیاست خارجی در وضعیت پیچیدگی و سیستم های آشوبی، دارای چه نوع منطق سیستمی است و دستور کار سیاست خارجی از منظر سیستم های دینامیک سایبری، چگونه و براساس چه متغیرهایی ترسیم می شود؟». فرضیة این پژوهش، این است که سیستم بین الملل در مرحلة پیچیدگی و آشوبی خود از ویژگی انطباقی برخوردار است؛ به همین دلیل منطبق سازی، متعادل سازی، طراحی منطقة ثبات و طراحی سیستم مطرح است و باید دستور کار سیاست خارجی براساس این واقعیت ها ترسیم شود.